Popular Posts

Friday 25 November 2011

KRISMAS KA ZAWNG


KRISMAS KA ZAWNG

( Lung hlui a leng ! ‘Lonely Planet’ lamah kan thang bo vang vang bawk nen. Hei… thu ngaihnawm tak ni lemlo, a taka kan thil tawn atanga ngaihtuahna leng vak vel ... )

Krismas inbuatsaihna - Sikpui ur muah muah chunga, Masi hmang tura chhungtin inbuatsaihna pawn a vawrtawp a thleng chho tak tak ta. Keini chhungkua pawh theih tawpin kan inbuatsaih ve a, mahse kan chhungkaw nu ber ‘cancer’ natna in atlak buak hlim chhawn anih vang erawh chuan kan chhungkaw boruak chu tlemin a dang deuh.
           
               24 Dec, 2005., chawhma lam. Nuber enkawla tap tawm reng ta nafam chu hmel ah tepawh alo lang deuh aniang!? Chhungte zawng zawngin, “Vawiin chu va tei chhuak ve rawh, naupang lawm tur eng ilo fahran pawh lam khawm sak ve a tul alawm” min tih rawn sek hlawm a. Kan chhungkaw tlakbal vanglai tak ani bawk nen ka peih lo hle, mahse naupang ho rual awt lutuka an awm bik loh na tur anih chuan, tei chhuah ve hram erawh ka tum.
           
Pa-te Krismas min lo hawn rawh ! – India tangka – cheng - panga bial bial (Rs 500) hi min pe a. Ka tangka ip dawm rauh rauh pahin tuallaia kan naute vaivut kara inkhualtelem paw hrat mai hnenah chuan, “Bawihte Krismas bazaar ka kal dawn, enge ka lo hawn ang che?” kan ti tawngkam tha a. “Pa-te (uncle)  Khist Masts, min lo hawn rawh aw.. tam deu..!!” “ Teh reng mai bawihte fel deuvin lo awm la, pi pi kha lo duat rawh aw..” ka ti liam puat a.

Bawihte-i thil min chah ber kher chu kan ngaihtuah chiang a kala hriat loh zawng tak ani tlat mai…., vai ho lah hi thil mak deuh deuh hi an siam chhuak a naupang lah hian anin tih hmuh, chhungkaw khawsak hrethiam hauhlovin an han inneih that siak pherh erh zel leh nghal. Keini ang pachhe chhungkua tan chuan khua hi avar lo teh zawng anih hi.. ti ril ru neuh neuh chungin kan veng kawn ka lo thleng der tawh a.

Mizo heti zo zai zingah vai ber kher han dawr chu – Rinai daihin vei vak an lo tam phian … kei lah hmai ka phih thuak thuak a, phak ang chelh chawlhin ka private car duat leh ngaihhlut em emin ka kar phei ve pawk pawk kha a niah. Thing thar deuh thut hian ka inhre hmanhmawh peka ka zak rilru deuh, thawk deuh halh pah hian ‘Val senior, nervous bawm vawi engemaw zat lo tauh keh pap pap tawh kha ka nia lawmni? Engah nge ka han zah teh chai ang, ka zak lo! ka zak dawn hek lo!!, its my life…’ ka ti sap a.

Market bathlar zau laia naupang rual lo in hawr khawm laih laih chuan ka mit an la riau. Ka thleng phei ruak a, vai nu hian thil chihrang hrang hi alo bun tlep tuarh mai niin, mizo tawng a thiam ve deuh. ‘Mizo sumdawng heti zozai zingah vai ber kher han dawr chuh.. mahse hengho hian thil anti tlawm duh hrim hrim,’ ti a, rilru inthiamlo inthiam chawp chungin ka thil zawn chu kan zawt ve thawr a. “Ka pi khaw maw, i Krismas zawrh chu kalo en ve chhin ange,” nui sang hian alo hawi chhuak a, “Ka pu Khrismas chu tam awm lawm ajabhai jong jong ni bek lom, Pistol, Barbie suak, Motorlem… nangmah dudu la rawh keimah Khrimas perezen nangmah keima tawlawm ang.” “ Krismas awzawng i zawrh chai loh hi, halmawi, halzit leh I  halpuah thuhruk tat tat te kha Krismas- iti anih nghal loh chuan” ka ti hmuk a. Thakthing Bazar lam ka pan zui ta nghal a.
           
Krismas lawm turin kan inbuatsaih suau suauva ‘Krismas ber’ erawh avang pherh erh – Biak In Pui (Mission veng) kawmthlang ka thleng chu Traffic Point bulah hian anlo bawr luih luih mai a, a bul lawkah chuan Kohhran Nuho nge? sale sale ti hian an au lauh lauh bawk. Chuti taka an bawr nasat chu engtak chu niang maw ? Ka hmu ve chak tlat Krismas lampang pawh anlo sale ani mahna ?? Mipui innek tulh tulh chu kava keu ve tawlh tawlh a, kan tleirawl ve laia kan thianpan, ‘Mipui kan tam zia chuuuhh,…. A sexy tawp’ atih ang vel kha kan niang innek nasa tulh tulh tak kan ni, a leh nawm phian.
Ho lutuk!!! Mas putar nui seki vun bak eng teh ual alo awm lo, thlalak an intihhmuh hlawma thla anlo lak pui vel mai mai hlawm hi alo ni a. Tleirawl rual khat phei chuan a kap bawr han dawm sak hram chung leh mak sa rang deuh deuh hian an sawngbawl hlawm a, an hlimpui hmel phian leh nghal a. Thakthing thler thla leh Sikulpuikawn zawng zawng ka zawn chhuah vek hnu pawhin tumah rengin Krismas chu an zuar lo, pakhat te pawhin a awmna min kawhhmuh thei hek lo. “Krismas lawm turin kan in buatsaih suau suauva ‘Krismas ber’ hmuh tur awm si lo, khawnge Krismas chu??” Sana lah chuan dar 2 a kawk vuh tawha engmah lah chu ka la lei si lo, Bazarpui thleng zawn law law ka tum ta a.
           
Val senior ka beidawng, ka thinrim bawk – Khawvel hipna leh nekna nasatak kara in nek tulh tulh chungin Bazar bungkawn chu ka thleng ve rawih a, Dawrpui vengthar lama kan thiannu dawr Krismas bungraw chikim zawrhna hi ka pan ding nghal a. Rei fe ka enkual hnu pawh chuan ‘Krismas’ awm reng reng ka hmu lo, ka hriat sa leh hmuh sa deuh vek anni mai. Hmelhriat zawng zawng zingah tumah rengin Krismas an zawng ve lova, Krismas ka lei alawmle ti an awm bawk hek lo !!  An tlereuh eng ilo lei te chu, “Hei hi a Krismas ber alawm,” an ti chawp vel mai mai hlawm a. Mak hlawm hian Krismas hmangtura inbuatsaih ve si engah nge Krismas an lei tel loh niang le…?  
Ka thlek kual fe hnu chuan dawr nghak nula hian “U Thang (hming lem ;-) i duhzawng chu i hmu em, enge ni i duh ve mial Krismas tree lam emni?” mi lo ti zung zung a. Kei chuan, “Nilo ve Krismas ania ka zawn, hei avang hle mai, han nei teh u ka hmanhmawh tawh tak zet,” kan ti zui hram a. Plastic atanga siam Arsi lem pathum lian tha hlawm zet mai lo lek chhuah pah hian, “Hei hi a Krismas deuh ber lo maw.. 1500 in kan sale hmiah tawh.” “Kha chu ka duh lo, a man pawh ka nei daih lo” “Chuti engzat man vel bawr nge niang, hei kan nei chikim lutuk alawm.” “ Kan naute min chah ania, cheng 200 man aia to chu ka lei theilovang, thildang engmah pawh kala lei si lova.” “ E.. 200 man velbawr hmeichhe naupang lawm chu atam alawm..” tih pah hian thil eng de zeuh zeuh thei, en zeuh zeuh paha zai ret ret thei, lehkhakhawnga siam ranchaw pekna.... aa.. alo phawrh teuh mai. “Engmah kha ka duh lo!! ka zawn ang ani tlat lo” ka ti leh hmuk a. “U Thanga hi i senior tulh tulh a, i duh khirh tulh tulh mai tu dawrah mah Krismas chu i hmulovang chutiang a awm ngai lo, heng Krismas entirna leh Krismas lawmna bungraw chihrang hrangte hi Krismas chu ani mai, a bak Krismas a awm hlei nem,” a ti zui hak hak a.
Hrilhhai thlak duh rem rem khawp mai... “ Patling thankin tawh in thil awmlo ka zawnga maw?? Ani thei lo, Krismas chu a awm chiang alawm, hei a awma lawm turin kan inbuatsaih suau suau a lawm” tih zui hram pahin New market lama zawn chhunzawm turin ka chhuahsan ta a. New Market leh a chhehvel zawng zawng ka hrut chhuah vek hnu paw’n ka thil zawn chu ka hmu eih lo. Ka nu tawngtai pui melh melh paha, ‘LALPA, Bawihtei thil min chah hi hawn sak ngei ka duh, min lei tir hram ang che aw….” ti a, ka rilru tawngtai neuh neuh na tepawn awmzia anei zo lo. Theihtawpa ka zawnkual hnu pawha Krismas ber hmuhtur awm silo chuan ka beidawnna ati zual a, ka vak hah bawk nen ka thinrim hlur bawk.  
           
LALPA khawiah nge Krismas chu a awm, ka hmuh hma loh chu he Krismas hi ka hmang dawn lo…” Biak In khawk rum rum in – Khua lah chu avawt vin tuk tawh a, ka in ha bul ropui bawk nen hmanhmawh zetin inlam panin ka haw ta hlawk hlawk a. Kan veng Biak In zawn ka thleng chu ka rilru a lungpuam thar leh deuh tlat. Engah nge LALPA hian min chhan duh loh, ngah nge min ngawihsan reng hlimtaka Krismas kan hman ve hi a phallo vem ni ?. A chhan ka zawt ang, min chhan hma loh chu ka lung hi a awi mai mai hek lovang.
Biakin lam chu ka pan ruak a, maicham hmaah chuan ka thingthi hnawk a. Keimahah beidawnna, thinrimna, zawhna atam lutuk, a tawt hian ka tawt up up ani ber mai. Biakin chhung chu a reh thiap a, theihpa tawpa insang mar chung hian, “ LALPA engahnge i ngawih reng, hei naktuk mai hi Krismas ani tawh tunah lah bazarna hun pawh a awm tawh lo. LALPA khawiah nge Krismas chu a awm….., ka hmuh hma loh chu he Krismas hi ka hmang dawn lo…” kan ti tuarh mai a. Ka auring bawk aniang Biak In chu a khawk rum rum a, ka aw thang khawk chuan, ‘Khawiah Krismas…. Khawiah.. khawiah …..’ hi alo ti nawn awn awn bawk a. Ka aw thangkhawk areh  rual chuan engkim hi areh  zui tlawk tlawk a. Enge ka sawi leh anga, enge ka tih leh chuan ang.. ka hre tawh lo !!! ka awm ka dawm a, van lamah ka dak a ‘LALPA Khawiah nge Krismas chu a awm ka hre duh ani..” ti in ka phun sep sep a. Thingthi chung chuan ka in then deuh hliau hliau va, naupang pangchang takin tap chungin a pa hnenah thil a dil a, an nuar lui tlat hi ka ang deuh berin ka inhria….
           
Chhanna.. lawmna… chhungkuaa tah hawm hawmna khawp thil mak tak chu – Engtia rei nge ka thingthit a, lamtualah chuan entiang chiaha tam nge ka mittui a tlin hman ka hre lo. A hma aia ring leh beidawng thinrim vawr tawp hian, “LALPA heti khawp hian Krismas hlim taka hmang ve turin kan in buatsaiha khawiah nge Krismas chu a awm, heng tlereuh leh hlimhlawp thil chi hrang hrang hian minti lungawi zo ve lo, Krismas tak ani ka duh khawiah nge Krismas tak tak chu a awm?? LALPA KRISMAS DIK TAK chu ka hmuh a, Bawihte-i tan ka hawn sak lo anih ngat loh chuan kei leh ka chhungte hian hlimin Krismas hi kan hmang leh tawh ngai lovang, khawiah nge a awm engtia tih tur nge tih min hrilh hi nangma mawhphurhna liau liau ani, LALPA lo hria ang che” kan ti leh tuarh a, ka au teng bawk aniang ka uak zui thawt thawt a.

 Thawklehkhatah!! aw azawnga aw nghaihzawn awm ngawih ngawih aw dam diai mai hian “ Krismas chu Keimahah hian a awm, khawvel mita hmuh theih leh kuta khawih theih thil tinrengah hian a awm lo asin. Khawvel leh achhunga thil awm tinrenga zawng tute hian Krismas tak an hmufiahin atakin an hmang ngai lovang. A hmasa berin Keimahah hian hlim ula, lawm hmasa ber mai ula, Krista lawm zawng engnge ni? ti chungin Krismas atan hian inbuatsaih ang che u. Tichuan Krismas tak chu in hrefiahin Krismas neitu – ‘Emanual-a’ chu inhnenah ka inpuang anga  -  Lei lawmna aia lawmna ropui zawk, Van lawmna ka chantir bawk ang che u….” … Khamlo leh lungleng vawng vawng a ka ngaihthlak lai chuan, chu aw chu boruakah hian a thamral ta riai riai a, keimahah erawh ziakna tui tingrenga ziak ai hian afiah tlat , a fiah mai ani lo! a nung tlat ani zawk. Ka biangah hian lawmna leh lungawina mittui alo luang ngiai ngiai a. Tichuan, phur takin ka thova, “LALPA kan lawm e, LALPA kan lawme..” ti mawlh mawlh chungin inlam ka pan ta sawk sawk a.

            Krismas tak Cancer natna leh tlakchhamna tinrengin a ngam ve loh chu – In ah chuan ka nu natna khum tlawm tak hi an lo hual leh taih tawh a, ni tin kan tih phung angin chhung inkhawm an lo neih chilh leh dawn mek hi alo ni a.  Ka nu chuan ka lam lo hawi tek tek pahin thei leh thei lo hian, “Bawiha iva Bazar uluk awm ve aw.. rin aiin ilo haw har, hei kan lo nghak hlel tawh khawp che asin,” alo ti tham tiak a. Kei lah chuan ka nu leh midang melh kual dan dan pah hian, “Ka nu engmah ka lo hawn lo” kan ti tawl a. Bawihtei hmela hrilhaina, mak tihna, zawhna tamtak lo lang uaih uaih chuan ka hnuk a ti ulh hial. Tih bik pawh nei chuanglo chuan, “Engmah chu ka lo hawn lo, mah se engkim ka lo hawn thung, sawi tur a tam lutuk.. keiman chhung inkhawm ka hmang anga, chumi pah chuan ka thil lo hawn chu kan sawi dawnnia. Bawihte i thil minchah kha enge ni kha, Krismas tiraw khaaah? Aw le.. Krismas chu nangma tan mai nilo kan chhungkaw tan LALPAN ui miah lovin min hawn tir alawm…” tih sawk sawk pahin chhung inkhawm chu keiman ka hmang ta a.

Mathaia 1:22-23 Emmanuela “Kan hnena Pathian awm’ tih ka chhiar a, ka thiltawn lawmawm tak chu hunkulh teuhvin ka sawi ta a. Ka thu tih tawp nan he thu tawite hi ka sawi zui a, “ Tunah hian kan chhungkua harsatnain min tlak buak a, mite neih ang nei ve zo lovin naupangte pawh rualawt leh hrilhai rilru takin awm mah ula. Krismas tak leh Krismas neitu dik ‘Emmanuel-a hian, he hun ropui takah hian khawvelin apek ve theih loh Krista hausakna ropuitakin kan chhungkua hi min vur aduh… Krista nei tu Kristian chhungkua kanni lawmni…. He kan thil neih ropui tak hi - Cancer natna leh tlakchhamna tinreng pawn angam dawn lo… Hawh u lei lawmna aia lawmna ropui zawk van lawmna chang zual zel turin, kan thinlung hi Krista tan i hawng zau zual zel mai ang u…” Ka mittui alo sur zung zung a, ka sawi chhunzawm thei tawh lo.. Ka U-te nupa chu anlo tap chhuak hawm hawm a, an tawngtai zui mawlh mawlh bawk a. Cancer natna khum atang ngei chuan, “Halleluiah LALPA ka lawm e, Isua hnenah hlauhtur a awm lo.., engkimin a thupek an awih thin.. Cancer natna hrik te nen Krisamas hmang za a, Krista ruai kan kil ho thei tur hi ava ropui em.. Aw.. ka kawchhunga hliam leh bawk awmzawng zawng te u.. LALPA chu fak ula.. he Kismas hlu leh ropuitakah hian.. LALPA chiah fakin awm rawh se….” Tumah insum thei kana wm lo kan inhnip hlawp hlawm hlawm a, kan tawngtai a tawp hlei thei lo.. Chutih lai chuan, Urlawk zan Kohhran inkhawm dar hmasa hi fiah kek kawk hian alo ri ta bang bang a…..
           
 Harsatna leh tlakbalna tinreng te chu Krista hausakna min chan zual tir tu ah an tang a, Cancer natna khum chu chhungkaw maicham kan inchhung tlawmtak leh Lunghlu khawpui VANRAM Kawngkhar dawh zawmtu lo niin. Lei lungngaihnate chuan Van lawmna min ban tir a, chu hmun kan thlen ngei theihna turin tawrhna te chu chhelna min zirtir tu anlo nita zawk a. Kan chhungkaw nu ber pawn Kum 2007 December 25 (Krismas ni tak) Dar 12:00 chiah chiah khan … “Aw hmangaihna ava mak em, tih chu ka hla nisela…” ti a phun sep sep chungin, Krismas (Krista Ruai) chatuana hmang tawh turin min kalsan a. Hlemhletna leh tangka sum bawlhlawh engmah tellova din, kan In- tlawm leh ropui lo tak chu ‘LAMTUAL ROPUI TAKAH’ alo chang ta hial a.
“Khawvel mita hmuh theih leh kuta khawih theih thil tinrengah hian ‘Krismas’ hi alo awm lo…… Engtinnge Krismas atan kan inbuatsaih hlawm ang aw… …”    

No comments:

Post a Comment